1. Lịch sử hình thành và phát triển chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam tọa lạc tại thôn Ninh Trung, xã Liêm Sơn, huyện Thanh Liêm, còn được biết đến với tên gọi chùa Đùng, là một trong những ngôi chùa mang đậm dấu ấn lịch sử và tâm linh tại tỉnh Hà Nam. Theo nhiều tài liệu ghi chép, chùa được xây dựng từ thời nhà Lý, vào khoảng thế kỷ XI, với quy mô ban đầu rộng lớn, lên tới hơn 100 gian. Đây từng là một trung tâm Phật giáo quan trọng, thu hút nhiều tăng ni, phật tử đến tu học và chiêm bái.
Rừng thông xanh mát bao quanh chùa, tạo nên khung cảnh yên bình và thanh tịnh như chốn bồng lai (Ảnh: sưu tầm)
Tuy nhiên, theo dòng chảy lịch sử, chùa đã trải qua nhiều biến cố, đặc biệt là trong giai đoạn chiến tranh và những năm dài bị lãng quên. Sự xuống cấp của ngôi chùa khiến cho cảnh quan hoang phế, nhiều hạng mục bị hư hại nghiêm trọng. Trước tình trạng đó, đến tháng 12 năm 2015, Đại đức Thích Minh Quang đã tiếp nhận và khởi xướng công cuộc phục dựng lại ngôi chùa.
Khi tiến hành khôi phục, thầy Thích Minh Quang đã đổi tên chùa thành Địa Tạng Phi Lai Tự. Tên gọi này xuất phát từ niềm tin rằng Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát luôn hiện diện và che chở cho chúng sinh nơi đây. Theo quan niệm Phật giáo, Đức Địa Tạng Vương là vị Bồ Tát chuyên cứu độ các vong linh, đặc biệt là những linh hồn còn chịu nhiều khổ đau trong cõi luân hồi. Cái tên "Phi Lai" cũng bắt nguồn từ câu chuyện vua Tự Đức ghé thăm chùa và thốt lên rằng nơi đây có thể sẽ không quay lại nữa, nhưng chính sự hồi sinh kỳ diệu của ngôi chùa đã minh chứng cho sự "trở lại" mạnh mẽ, đúng như ý nghĩa trong tên gọi.
Ngày nay, chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam đã trở thành một điểm đến linh thiêng và bình yên, không chỉ dành cho những người tu tập Phật giáo mà còn là nơi để du khách tìm về sự an yên trong tâm hồn, hòa mình vào không gian thiên nhiên thanh tịnh.
2. Kiến trúc và cảnh quan chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam nổi bật với kiến trúc truyền thống, hài hòa với thiên nhiên, tạo nên một không gian thanh tịnh và yên bình. Ngôi chùa được xây dựng theo thế "tọa sơn hướng thủy," với lưng tựa vào núi, hai bên là tả Thanh Long và hữu Bạch Hổ – một bố cục thường thấy trong kiến trúc tâm linh truyền thống của Việt Nam.
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam sở hữu kiến trúc độc đáo, hài hòa với thiên nhiên (Ảnh: sưu tầm)
Quần thể chùa bao gồm nhiều công trình kiến trúc như Tam bảo, nhà thờ tổ, điện Đức Ông, điện Đức Thánh Hiền, điện Phật Quan Thế Âm, cùng các khu vực dành cho tăng ni và phật tử. Một điểm nhấn độc đáo của chùa là lối đi được trải sỏi trắng, trên đó có 12 vòng tròn tượng trưng cho 12 nhân duyên của con người theo triết lý Phật giáo. Du khách được khuyến khích bước trên những phiến đá mịn để giữ gìn sự trang nghiêm của chùa.
Bao quanh chùa là rừng thông xanh mát, tạo nên không gian yên bình và thanh tịnh, mang đến cảm giác như đang lạc vào chốn bồng lai cho du khách ghé thăm.
3. Hoạt động và sự kiện tại chùa Địa Tạng Phi Lai
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam không chỉ nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và cảnh quan thanh tịnh, mà còn là nơi diễn ra nhiều hoạt động và sự kiện tâm linh đặc sắc, thu hút đông đảo phật tử và du khách thập phương.
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam thu hút đông đảo phật tử và du khách thập phương (Ảnh: sưu tầm)
3.1. Lễ hội và sự kiện theo mùa
Đầu năm mới: Vào dịp Tết Nguyên Đán, chùa được trang hoàng rực rỡ với nhiều loại hoa tươi, tạo nên không khí ấm cúng và tươi mới, chào đón phật tử và du khách đến dâng hương, cầu an.
Tháng Giêng âm lịch: Chùa tái hiện khung cảnh chợ quê truyền thống, với các gian hàng bày bán những sản phẩm dân dã, quen thuộc, mang đến cho du khách trải nghiệm độc đáo và cơ hội tìm hiểu về văn hóa vùng miền.
Tháng 6 – tháng 7 âm lịch: Chùa tổ chức các khóa tu mùa hè, thu hút nhiều phật tử và người yêu thích thiền định tham gia. Đây là dịp để mọi người tìm về sự tĩnh lặng và bình yên trong tâm hồn giữa khung cảnh thiên nhiên thanh tịnh của chùa.
Ngày 30/7 âm lịch: Chùa long trọng tổ chức lễ Vu Lan và lễ Vía ngài Địa Tạng Bồ Tát, thu hút đông đảo phật tử tham gia. Đây là dịp để mọi người thể hiện lòng hiếu thảo, tưởng nhớ công ơn cha mẹ và cầu nguyện cho những người đã khuất.
Tết Trung Thu (15/8 âm lịch): Chùa trở thành điểm đến lý tưởng để ngắm trăng tròn trong không gian yên bình và thoáng đãng. Du khách có thể tận hưởng không khí mát mẻ, trong lành và tham gia các hoạt động truyền thống trong dịp này.
3.2. Hoạt động thường nhật
Thiền định và tụng kinh: Chùa là nơi lý tưởng cho những ai muốn tìm kiếm sự bình yên và tĩnh lặng. Du khách có thể tham gia các buổi thiền định, tụng kinh cùng các tăng ni, giúp tâm hồn thư thái và an nhiên.
Làm công quả: Nhiều phật tử và các bạn trẻ thường xuyên về chùa để làm công quả như quét dọn, chăm sóc cây cối, thu gom rác thải, góp phần giữ gìn môi trường xanh – sạch – đẹp và lan tỏa tinh thần bảo vệ môi trường.
Tham quan: Du khách có thể tham quan khuôn viên chùa, chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, tìm hiểu về lịch sử hình thành và phát triển của chùa, cũng như học hỏi về triết lý Phật giáo thông qua các buổi giảng pháp.
4. Hướng dẫn di chuyển đến chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam cách Hà Nội khoảng 70km, thuận tiện cho chuyến đi trong ngày. Du khách có thể di chuyển bằng xe cá nhân theo hướng cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, ra tại nút giao Liêm Tuyền, sau đó theo tuyến Thanh Phong – Thanh Lưu – Liêm Sơn để đến chùa. Thời gian di chuyển khoảng 1 giờ đồng hồ.
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam đẹp như một bức tranh thủy mặc giữa thiên nhiên hùng vĩ (Ảnh: sưu tầm)
Nếu sử dụng xe khách, bạn có thể mua vé tại bến xe Giáp Bát hoặc Mỹ Đình với tuyến Hà Nội – Ninh Bình, sau đó tiếp tục hành trình đến chùa.
Lưu ý khi tham quan chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam:
Liên hệ trước nếu muốn dùng cơm chay: Nếu có nhu cầu ăn cơm chay tại chùa, du khách nên liên hệ trước để nhà chùa chuẩn bị chu đáo.
Khám phá toàn cảnh chùa từ đỉnh núi: Hãy dành thời gian leo lên đỉnh núi phía sau chùa để chiêm ngưỡng toàn bộ không gian yên bình của quần thể chùa, hòa mình vào thiên nhiên tĩnh lặng.
Kết hợp tham quan các điểm du lịch khác tại Hà Nam: Ngoài chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam, bạn có thể ghé thăm chùa Tam Chúc – ngôi chùa lớn nhất thế giới, hoặc khám phá núi Cấm – Ngũ Động Thi Sơn để có một chuyến đi tâm linh kết hợp khám phá thiên nhiên đầy thú vị.
Chùa Địa Tạng Phi Lai Hà Nam không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm kiếm sự bình yên và thanh tịnh giữa thiên nhiên. Hãy dành thời gian ghé thăm ngôi chùa này để cảm nhận vẻ đẹp cổ kính và tĩnh lặng, giúp tâm hồn bạn được thư thái và an nhiên.
