Được xây dựng từ thời Lý (thế kỷ XI), chùa nổi bật với tháp Sùng Nghiêm cao 13,3m, 7 tầng, xây bằng gạch đỏ, chạm khắc hoa văn tinh tế, là biểu tượng kiến trúc thời Lý còn sót lại. Tương truyền, vua Lý Nhân Tông cho dựng chùa năm 1030 để cầu quốc thái dân an.
Khuôn viên chùa nép mình dưới núi Đọi, gồm Chính điện, Tiền đường, Hậu cung, hòa quyện giữa thiên nhiên xanh mát và không gian tâm linh sâu lắng. Qua chiến tranh, chùa bị hư hại nhưng được trùng tu, giữ nét cổ kính. Đây cũng là nơi tổ chức lễ hội Tịch Điền - tái hiện nghi thức cày ruộng của nhà vua, thể hiện truyền thống nông nghiệp Việt Nam.
