Hát Văn xuất hiện từ thời Lý - Trần, phát triển mạnh vào thế kỷ XVI - XVII khi tín ngưỡng thờ Mẫu phổ biến rộng rãi. Đây là loại hình âm nhạc gắn liền với nghi lễ hầu đồng, mang đậm yếu tố tâm linh. Hát Văn không chỉ phục vụ nhu cầu nghệ thuật mà còn đóng vai trò kết nối con người với thần linh. Mỗi bài văn chầu ca ngợi công đức của các vị thánh thần, cầu mong sức khỏe, tài lộc và bình an.
Hát Văn có giai điệu linh hoạt, khi thì chậm rãi, trang nghiêm, lúc lại nhanh mạnh, sôi động. Đi kèm với đó là nhạc cụ dân gian như đàn nguyệt, trống, phách, tạo nên không khí huyền bí. Trong các buổi hầu đồng, nghệ nhân mặc trang phục lộng lẫy, thực hiện nhiều động tác múa đẹp mắt, góp phần làm tăng tính thiêng liêng của nghi lễ.
