Chèo xuất hiện từ thời nhà Đinh - Tiền Lê (thế kỷ X) và phát triển mạnh dưới triều Lý - Trần. Ban đầu, chèo là hình thức kể chuyện dân gian qua lời hát, dần dần được sân khấu hóa để phục vụ cung đình và nhân dân.
Đây không chỉ là loại hình giải trí mà còn mang giá trị giáo dục, phản ánh các mối quan hệ xã hội và đề cao đạo đức con người. Nội dung chèo thường thể hiện tư tưởng nhân văn sâu sắc, ca ngợi lòng hiếu nghĩa, tình yêu quê hương và cuộc đấu tranh chống lại cái ác. Chèo Hà Nam nổi bật với lối hát mượt mà, sâu lắng, giàu chất thơ. Các vở diễn kinh điển như Quan Âm Thị Kính, Lưu Bình - Dương Lễ, Trương Viên thường xuyên được dàn dựng trong các lễ hội làng quê và trên sân khấu Nhà hát Chèo Hà Nam.