1. Bát Cảnh Sơn (Ninh Bình) nằm ở đâu? Gợi ý cách di chuyển

Bát Cảnh Sơn Ninh Bình nằm ở vị trí nào (Ảnh: Sưu tầm)

Địa chỉ chính xác của Bát Cảnh Sơn Ninh Bình là tại phường Nguyễn Úy, tỉnh Ninh Bình (Hà Nam cũ), cách trung tâm Hà Nội khoảng 60km về phía nam. Dựa vào bản đồ, vị trí này khá thuận lợi cho những ai muốn tham quan trong ngày hoặc kết hợp với các điểm du lịch khác ở Hà Nam.

Đi bằng xe máy cá nhân: Tuyến đường tôi khuyên dùng nhất là từ Hà Nội đi theo quốc lộ 1A, qua Hà Đông, phường Hà Nam, sau đó rẽ vào đường tỉnh 486 đi khoảng 8km nữa là đến. Toàn bộ hành trình mất khoảng 1 giờ 30 phút, cung đường khá dễ đi và có nhiều biển chỉ dẫn rõ ràng. Nếu đi cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ thì sẽ tiết kiệm được khoảng 20 phút.

Đi bằng xe khách: Từ bến xe Giáp Bát hoặc Mỹ Đình, bạn có thể bắt xe khách đi đến phường Nguyễn Úy với giá vé khoảng 60.000 VNĐ, sau đó bắt xe ôm hoặc taxi đi khoảng 15km nữa đến Bát Cảnh Sơn Ninh Bình. Xe khách chạy khá đều đặn từ 5h30 sáng đến 18h30 tối, cứ 30 phút có một chuyến.

2. Lịch sử hình thành tên gọi Bát Cảnh Sơn độc đáo

Truyền thuyết về tên gọi Bát Cảnh Sơn Ninh Bình (Hà Nam cũ) được người dân địa phương kể lại rất thú vị. Theo một người dân sống gần chân núi, ngày xưa vùng đất này có tám ngọn núi nhỏ nằm rải rác bên bờ sông Đáy, tạo thành một danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp.

Vào thời phong kiến, các vua chúa và quan lại thường đến đây thưởng ngoạn, đặc biệt là vào mùa thu khi sương mù bao phủ tám đỉnh núi tạo nên cảnh tượng huyền ảo như chốn bồng lai tiên cảnh. Chính từ hình ảnh tám ngọn núi với tám khung cảnh đẹp khác nhau mà tên gọi "Bát Cảnh Sơn" ra đời và được lưu truyền đến ngày nay.

Điều đặc biệt là mỗi ngọn núi trong cụm Bát Cảnh Sơn Ninh Bình đều gắn liền với một truyền thuyết riêng. Núi Tiên Ông - cao nhất trong tám ngọn - được cho là nơi một vị tiên đã từng xuống trần độ thế. Các ngọn núi còn lại như núi Cô, núi Bà, núi Chùa đều mang trong mình những câu chuyện huyền bí về các vị thần linh, tạo nên một quần thể tâm linh độc đáo.

Núi Tiên Ông cao nhất trong tám ngọn (Ảnh: Sưu tầm)

3. Bát Cảnh Sơn Ninh Bình - Vẻ đẹp huyền bí của 8 ngọn núi thiêng

3.1. Đền Tiên Ông - ngôi đền thiêng nhất Bát Cảnh Sơn

Đền Tiên Ông ngôi đền thiêng nhất được mọi người dân đến cúng bái (Ảnh: Sưu tầm)

Ngôi đền quan trọng nhất trong quần thể Bát Cảnh Sơn Ninh Bình chính là Đền Tiên Ông, tọa lạc trên đỉnh núi cao nhất với độ cao 120m so với mực nước biển. Khi leo lên đỉnh, du khách sẽ cảm nhận được không khí trong lành và tầm nhìn bao quát toàn bộ vùng đồng bằng sông Hồng phía bắc cùng dòng sông Đáy uốn lượn phía nam.

Đền được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Việt Nam với ba gian chính, mái cong vút, được trang trí bằng rồng phượng tỉ mỉ. Sân đền rộng khoảng 200m², được lát đá xanh nguyên khối, tạo cảm giác trang nghiêm cho không gian thờ tự. Từ sân đền, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh Bát Cảnh Sơn Ninh Bình với tám ngọn núi nhỏ khác nằm rải rác xung quanh.

Huyền thoại về Tiên Ông và Nam Thiên Đại Thành Hoàng

Câu chuyện được lưu truyền rộng rãi nhất về Đền Tiên Ông là truyền thuyết về vị Tiên Ông có công dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi. Theo lời kể của bà Nguyễn Thị Hoa, người bán hương tại đền, vào thời xa xưa, vùng đất này thường xuyên bị lũ lụt và hạn hán. Một ngày, có một ông già với bộ râu bạc trắng xuất hiện, dạy dân làm đê điều, đào kênh mương và trồng các loại cây lương thực phù hợp.

Nam Thiên Đại Thành Hoàng được thờ phụng tại đây chính là vị thần linh bảo vệ vùng đất phía nam. Điều thú vị là trong ngày Tết Nguyên Đán, người dân từ khắp các tỉnh lân cận đều đến đây cầu may, cầu an cho năm mới. Lễ hội đền Tiên Ông diễn ra vào ngày 15 tháng 8 Âm lịch, thu hút hàng nghìn lượt khách thập phương.

Kiến trúc và hiện vật quý giá tại đền

Điểm ấn tượng nhất tại Đền Tiên Ông là bộ hoành phi cổ bằng gỗ lim với những dòng chữ Hán được khắc tinh xảo. Đặc biệt, tại chính điện còn lưu giữ một tấm bia đá dựng từ thời Lê Trung Hưng (thế kỷ 17) ghi lại quá trình trùng tu đền và các phép lạ của Tiên Ông.

Bộ tượng thờ được chạm khắc từ gỗ quý, cao khoảng 1,5m, thể hiện vẻ uy nghiêm của Nam Thiên Đại Thành Hoàng với long bào vàng và mão miện. Hai bên là tượng thờ Văn Thần và Võ Thần, tạo nên một bộ tam tôn trang nghiêm. Bình hương bằng đồng thau có niên đại từ thời Nguyễn vẫn được sử dụng trong các nghi lễ quan trọng.

3.2. Chùa Tam Giáo - trung tâm tâm linh quan trọng

Chùa Tam Giáo ngôi chùa độc đáo khi thờ phụng cả ba tôn giáo (Ảnh: Sưu tầm)

Nằm ở chân núi phía đông của Bát Cảnh Sơn Ninh Bình, Chùa Tam Giáo là ngôi chùa độc đáo khi kết hợp thờ phụng cả ba tôn giáo: Phật, Lão, Nho. Chùa được xây dựng từ thế kỷ 15, trải qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ được nét kiến trúc cổ kính đặc trưng.

Điều khiến tôi ấn tượng nhất là chánh điện của chùa có ba gian thờ riêng biệt. Gian giữa thờ Phật Thích Ca Mô Ni, gian bên trái thờ Lão Tử, gian bên phải thờ Khổng Tử. Kiến trúc này thể hiện tư tưởng "Tam giáo đồng nguyên" - ba tôn giáo cùng chung một nguồn gốc nhằm hướng con người đến điều thiện.

Sân chùa rộng khoảng 500m², được bao quanh bởi hàng cây sao cổ thụ trăm tuổi. Mỗi sáng sớm, tiếng chuông chùa vang vọng khắp vùng Bát Cảnh Sơn Ninh Bình, tạo nên không khí tĩnh lặng, thanh tịnh. Đặc biệt, chùa còn có một thư viện Phật học với hơn 1.000 đầu sách quý về Phật pháp, thu hút nhiều nghiên cứu sinh và phật tử đến tham khảo.

3.3. Hồ lớn và tàn tích chùa Ông xưa kia

Hồ lớn chùa Ông xưa kia (Ảnh: Sưu tầm)

Phía tây nam của Bát Cảnh Sơn Ninh Bình (Hà Nam cũ) có một hồ nước tự nhiên rộng khoảng 3 hecta, người dân địa phương gọi là Hồ Ông. Mặt hồ trong xanh như gương, phản chiếu hình ảnh các ngọn núi xung quanh tạo nên khung cảnh thơ mộng. Vào mùa hạ, hồ nước này trở thành nơi sinh sống của nhiều loài chim nước như vạc, cò, diệc.

Điều thú vị là dưới đáy hồ vẫn còn những tảng đá lớn được cho là từ chùa Ông cổ. Vào mùa khô, khi mực nước hạ thấp, du khách có thể nhìn thấy những tảng đá này nổi lên mặt nước. Người dân địa phương kể rằng đêm trăng sáng, đôi khi còn nghe thấy tiếng chuông chùa vọng lên từ dưới đáy hồ, tạo nên một không khí huyền bí đặc trưng của Bát Cảnh Sơn-Ninh Bình.

3.4. Khám phá các đền chùa còn lại trong quần thể

Chùa Kiêu nằm trên núi phía bắc của Bát Cảnh Sơn Ninh Bình, được xây dựng vào thế kỷ 17, nổi tiếng với tượng Phật Quan Âm được chạm khắc từ gỗ sưa đỏ. Chùa có đặc điểm kiến trúc độc đáo với mái cong vút như cánh chim, được người dân gọi là "chùa cánh én". Từ sân chùa, du khách có thể nhìn thấy toàn cảnh đồng ruộng xanh mướt của huyện Kim Bảng trải dài đến tận chân trời.

Chùa Bà tọa lạc ở chân núi phía nam, thờ phụng Bà Chúa Liễu Hạnh - một trong Tứ Bất Tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Chùa được xây dựng theo lối kiến trúc chữ Đinh với 3 tòa nhà chính nối liền nhau. Điều đặc biệt là trong chùa có một giếng cổ sâu, nước trong suốt quanh năm, được người dân tin là có tác dụng chữa bệnh nhờ phép thiêng của Bà Chúa.

Chùa Văn Mộng nằm ẩn mình trong rừng tre nứa ở sườn núi phía đông, là nơi thờ Văn Xương Đế Quân - vị thần bảo hộ cho sự nghiệp học hành. Chùa nhỏ với chỉ 1 gian chính nhưng lại là nơi thu hút nhiều học sinh, sinh viên đến cầu may trước các kỳ thi quan trọng. Bên trong chùa còn lưu giữ 18 bia đá ghi danh các cử nhân, tiến sĩ xuất thân từ vùng Bát Cảnh Sơn -Ninh Bình trong các thời kỳ lịch sử.

4. Kinh nghiệm du lịch Bát Cảnh Sơn từ A-Z

4.1. Lịch trình tham quan trong ngày

Lịch trình tham quan trong ngày gợi ý bạn (Ảnh: Sưu tầm)

Dựa trên kinh nghiệm thực tế, du khách nên bắt đầu hành trình tham quan Bát Cảnh Sơn Ninh Bình vào lúc 7h sáng để tránh nắng gắt và có đủ thời gian khám phá toàn bộ quần thể.

7h00 - 9h00: Bắt đầu với Đền Tiên Ông - ngôi đền quan trọng nhất, leo lên đỉnh núi để chiêm bái và ngắm cảnh toàn khu vực từ trên cao. Đây là thời điểm tuyệt vời để cảm nhận không khí linh thiêng và thư giãn trong không gian tĩnh lặng của đền.

9h00 - 10h30: Tham quan Chùa Tam Giáo, tìm hiểu về tư tưởng tam giáo đồng nguyên độc đáo. Đây là thời điểm lý tưởng để chụp ảnh vì ánh sáng mềm mại, không gian yên tĩnh. Bạn sẽ được thưởng thức vẻ đẹp của kiến trúc chùa và tìm hiểu về những giá trị văn hóa lâu đời của Hà Nam.

10h30 - 12h00: Khám phá Hồ Ông và tàn tích chùa Ông cổ, dạo bước quanh hồ và lắng nghe những câu chuyện truyền thuyết từ người dân địa phương. Hồ Ông với khung cảnh tĩnh lặng và mộc mạc là một điểm đến lý tưởng để thư giãn và tận hưởng không khí trong lành.

12h00 - 13h30: Nghỉ trưa tại các quán ăn gần chân núi, thưởng thức các món đặc sản Hà Nam như bánh cuốn, bún riêu cua đồng. Những món ăn giản dị nhưng đậm đà hương vị sẽ làm bạn cảm thấy như được hòa mình vào bản sắc vùng đất này.

13h30 - 15h00: Tham quan các chùa còn lại, mỗi chùa dành khoảng 30 phút để tham quan và cầu an. Những ngôi chùa này mang đến không gian thanh tịnh và là nơi lý tưởng để cầu mong bình an cho gia đình và bạn bè.

15h00 - 17h00: Thời gian tự do chụp ảnh, mua sắm quà lưu niệm và chuẩn bị trở về. Đây cũng là thời điểm lý tưởng để ghé thăm SunWorld Ha Nam, khu du lịch sinh thái và giải trí với các hoạt động hấp dẫn như công viên nước, khu vui chơi giải trí và các trò chơi cảm giác mạnh. Bạn sẽ có một khoảng thời gian thú vị để thư giãn và trải nghiệm những trò chơi thú vị trước khi kết thúc chuyến tham quan.

Một ngày tham quan trọn vẹn tại Bát Cảnh Sơn kết hợp với những trải nghiệm tuyệt vời tại SunWorld Ha Nam sẽ mang đến cho bạn những kỷ niệm khó quên về một hành trình đầy ý nghĩa.

4.2. Bát Cảnh Sơn giá vé và thời gian tham quan

Bát Cảnh Sơn là một trong những điểm du lịch tâm linh có chi phí tham quan rất hợp lý. Vé vào cửa các đền chùa hoàn toàn miễn phí, bạn chỉ cần đóng góp tiền hương theo tâm nguyện. Tuy nhiên, nên chuẩn bị khoảng 20.000 - 50.000 VNĐ cho tiền hương ở mỗi ngôi đền chùa.

Chi phí tham quan một ngày cho 2 người dao động từ 300.000 - 500.000 VNĐ, bao gồm xăng xe (150.000 VNĐ), ăn uống (200.000 VNĐ), tiền hương (50.000 VNĐ) và mua sắm quà lưu niệm (100.000 VNĐ). Nếu đi bằng xe khách thì chi phí sẽ tiết kiệm hơn khoảng 100.000 VNĐ.

Thời gian tham quan lý tưởng nhất là từ 7h sáng đến 17h chiều. 

Các đền chùa mở cửa từ 5h30 sáng đến 18h tối, tuy nhiên khung giờ 11h - 14h khá nắng gắt nên bạn nên tránh leo núi vào thời điểm này. Mùa thu (tháng 9-11) và mùa xuân (tháng 2-4) là thời điểm đẹp nhất để thăm Bát Cảnh Sơn với thời tiết mát mẻ, cảnh sắc thơ mộng.

6. Ẩm thực địa phương không thể bỏ qua

Bánh cuốn Phủ Lý là món ăn đặc sản số một mà du khách không thể bỏ qua khi đến Bát Cảnh Sơn Ninh Bình. Khác với bánh cuốn truyền thống, bánh cuốn Phủ Lý không có nhân thịt mà ăn cùng với chả nướng sẽ tạo cho bạn một trải nghiệm ẩm thực mới mẻ. Giá một suất bánh cuốn đầy đủ khoảng 35.000 VNĐ, phù hợp cho bữa sáng hoặc bữa trưa nhẹ.

Cá kho làng Vũ Đại (Ảnh: Sưu tầm)

Cá kho làng Vũ Đại là một trải nghiệm ẩm thực không thể thiếu. Cá được kho trong nồi đất với nước dừa, mắm ruốc và các gia vị bí truyền của người dân làng Vũ Đại. Mức giá cho một nồi cá kho rơi vào khoảng 500.000 - 1.000.000 VNĐ cho một nồi cá kho, tuy giá có hơi cao nhưng đây là một trải nghiệm ẩm thực đắt xắt ra miếng bạn không nên bỏ qua.

Mắm cáy Bình Lục là đặc sản lên men độc đáo của Ninh Bình (Hà Nam cũ). Món ăn được làm từ cá đồng tươi, ủ men tự nhiên trong 6 tháng, tạo ra vị chua chua, mặn mặn rất kích thích vị giác. Chợ Liêm Chung gần Bát Cảnh Sơn Ninh Bình có bán mắm cáy chính gốc với giá 80.000 VNĐ/kg, thích hợp làm quà biếu người thân.

Kết luận

Bát Cảnh Sơn Ninh Bình thực sự là một viên ngọc tâm linh ẩn mình giữa vùng đồng bằng Bắc Bộ. Với tám ngọn núi thiêng, hệ thống đền chùa cổ kính và những truyền thuyết huyền bí, nơi đây mang đến trải nghiệm du lịch tâm linh đầy ý nghĩa cách Hà Nội chỉ 60km. Hãy sắp xếp một chuyến đi cuối tuần để khám phá vẻ đẹp huyền bí của vùng đất linh thiêng này!

• Chia sẻ: